Pogranične hrvatske rieke
Pogranične hrvatske rieke (granični vodotoci spram susjednih država): - Hrvatske pomorske granice spram inih susjednih jadranskih država su većinom u blizini označene izdvojenim manjim otočićima na vanjskom rubu hrvatskog arhipelaga: porečki Sv. Mikula, pučinski Svetac na jugozapadu, najjužnija Galijula i jugoiztočni otočić Molunat (Veli Školj) uz Konavle. Naprotiv na dužemu kopnenom dielu hrvatskih državnih granica, tek manjim dielom tvore naše granice pogranična gorja, a većinom su to na oko polovici svih hrvatskih državnih granica veće pogranične rieke.
Sadržaj
Pregled graničnih vodotoka
Najduže pogranične rieke oko Hrvatske su: na sjeverozapadnom rubu Kupa spram južne Slovenije, pa na sjeveroiztočnom rubu najduža pogranična Drava prama Magjarskoj, zatim na jugoiztoku pogranična Una spram zapadne Bosne, dok su još ine kraće pogranične rječice npr. Dragonja na zapadu u Istri, Sutla na sjeverozapadu uz Zagorje, srednji Dunav na iztoku spram Vojvodine, donja Sava na iztoku prama bosanskoj Posavini, Butišnica uz jugozapadnu Bosnu, ter još ine manje rječice i pogranični potoci.
Najduža Drava uz Magjarsku
Najdužu prirodnu vodenu granicu Hrvatske, nakon Jadrana spram Italie, tvori na sjeveroiztoku srednji i donji tiek pogranične rieke Drave, koja rječna granica započinje od Medjimurja na sjeveru pa sve do ušća u Dunav uz Baranju na iztoku, vidi još pobliže: Drava i Podravina.
Kanjonska Una uz Bosnu
Druga rječna granica Hrvatske po dužini je rieka Una uz zapadnu Bosnu, koja velikim dielom ili oko 2/3 tieka prolazi dubljim kanjonskim koritima, sa klisurastim strminama i mjestimičnim sedrenim slapovima, gdje je veći i najpoznatiji Štrbački Buk, vidi još i pobliže: Una i Pounje.
Kanjon gornje i srednje Kupe
Tek nešto kraći od Une je i pogranični kanjon rieke Kupe uz Sloveniju, kojoj su samo izvorište uz Risnjak i donji tiek do ušća kod Siska posvema unutar Hrvatske, dok najveći kanjonski dio njezina pograničnog tieka ide uz granice južne Slovenije od Čabra, pa sve do Ozlja: vidi još pobliže Kupa i Pokupje.
Ine kraće pogranične rieke
Izim najduže pogranične Drave na sjeveroiztoku Hrvatske, pa Kupe na sjeverozapadu i Une u sredini spram zapadne Bosne, ine naše pogranične rieke većinom su znatno kraće ili teku samo manjim dielom duž hrvatske granice, npr. srednji Dunav spram Vojvodine.
Istarska Dragonja
Dragonja je najzapadnija rječica uz Hrvatsku, koja teče u sjeverozapadnoj Istri uz granicu sa Slovenijom: rječno ušće i srednji tiek su duž hrvatsko-slovenske granice, dok joj je gornji tiek i samo izvorište već unutar Slovenije. Dragonja većinom teče kroz zemljani fliš, pa nema većih stiena niti kanjona.
Zagorska Sutla
Sutla je manja pogranična rieka izmedju sjeverozapadne Hrvatske i iztočne Slovenije, koja se u srednjem dielu izmedju Klanjca i Kumrovca probija kroz manju stjenovitu sutjesku, dok inače drugdje tvori širju rječnu dolinu.
Dunav na sjeveroiztoku Hrvatske je količinom protoka najveća i najšira rieka uz Hrvatsku, koja kod nas teče samo manjim dielom srednjeg korita, od Baranje pa do Iloka.
Dolnja Sava
Sava je hrvatska pogranična rieka samo u svojemu donjem nizinskom tieku, gdje od Jasenovca pa do Brčkoga teče brojnim zavojitim meandrima i močvarama, izmedju Slavonije i bosanske Posavine, a glavni obalni grad i rječna luka tu je Slavonski Brod.
Kanjon Butišnice
Južnije od Une je duž pograničnih Dinarida, razmjerno najveći vrlo duboki kanjonski vodotok rieke Butišnice (pritok Krke), koja tvori rječnu tromedju Like, Dalmacije i zapadne Bosne. Velebni klisurasti kanjon Butišnice je izrazito najdublji kanjon u Hrvatskoj, s golemim klisurastim odsjecima dolomita, visokima preko 700m izmedju dolomitnih planina: na zapadu lički Poštak 1.446m i na iztoku bosanska Vilica, 1.654m.
Abstract
Croatian delimiting rivers: The main river courses delimiting Croatian mainlands are Drava in northeast to Hungary, Kupa in northwest to Slovenia, middle Una toward Bosnia, and also some shorter courses as westernmost Dragonja at Istria, Sutla in north, middle Danube in east to Serbia, etc.
Poveznice
Referenca
A condensed survey of the limiting rivers around mainland Croatia is offered.
